Oddział Miejski PTTK w Lublinie

im. Aleksandra Janowskiego

 Mieczysław Kseniak

Mieczyslaw-Kseniak.jpg

Kolega Mieczysław Kseniak urodził się l stycznia 1944 roku w Wilnie. W 1962 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Lublinie. W okresie nauki został członkiem Szkolnego Koła Krajoznawczo - Turystycznego PTTK i wstąpił do drużyny harcerskiej kierowanej przez doświadczonego turystę i instruktora ZHP prof. Tadeusza Dudzińskiego. Uczestniczył w organizowanych obozach krajoznawczych po Polsce (Beskidy, Bieszczady) a także w wycieczkach wokół Lublina.

W 1963 roku ukończył kurs przewodników i został członkiem Koła Przewodników Oddziału Miejskiego PTTK w Lublinie, do którego wniósł zapal, pogodę ducha i serdeczną nutę stanowiącą zachętę do pracy społecznej dla wielu koleżanek i kolegów. Wkrótce został jeszcze współzałożycielem oddziałowego Lubelskiego Klubu Turystyki Kolarskiej „Welocyped" i włączył się do rowerowych wędrówek krajoznawczych organizowanych przez ten klub. W roku 1964 prezesem Koła Przewodników został Mikołaj Stanisław Pajdowski - krajoznawca pamiętający początki zorganizowanego krajoznawstwa na ziemiach polskich. To on został jednym z mistrzów M. Kseniaka, bo byli nimi również przedstawiciele młodszego pokolenia działaczy PTTK: Dominik Fijałkowski - przyrodnik czy Jan Gurba - archeolog.

Po ukończeniu studiów ogrodniczych na Akademii Rolniczej w Lublinie oraz po zawodowej praktyce w Królewskim Ogrodzie Botanicznym KEW w Londynie kolega Mieczysław Kseniak został pracownikiem naukowym UMCS. Pod kierunkiem prof. Dominika Fijałkowskiego uczestniczył w budowie i tworzeniu kolekcji roślin egzotycznych oraz alpinarium w Ogrodzie Botanicznym UMCS na Sławinku. Pod opieką profesora obronił pracę doktorską pt. „Parki wiejskie Lubelszczyzny oraz podstawy ich ochrony konserwatorskiej i rewaloryzacji". Praca ta była dwukrotnie nagrodzona: w 1979 roku nagrodą Ministra Kultury i Sztuki Wiktora Zina I stopnia oraz w 1987 r. nagrodę Przewodniczącego GKKF i T III stopnia.

Wiedza i pasja Mietka sprawiły, że dwukrotnie był wybierany i sprawował funkcję członka Zarządu Kola Przewodników - na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych oraz z początkiem lat osiemdziesiątych. Został członkiem Komisji Egzaminacyjnej ds. przewodników po Lublinie i województwie lubelskim i jest nim do dziś. Z końcem lat siedemdziesiątych XX wieku podjął współpracę z Regionalną Pracownią Krajoznawczą Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Lublinie dając początek inwentaryzacji krajoznawczej parków i ogrodów podworskich. Efekty inwentaryzacji były publikowane w Biuletynie Zarządu Wojewódzkiego PTTK „Wędrowiec Lubelski" wydawanym także na początku lat osiemdziesiątych. W tym czasie Zarząd Wojewódzki PTTK wydał dwie publikacje autorstwa Mieczysława Kseniaka „Parki i ogrody dworskie w województwie lubelskim" cz. I. Od Trawnik do Łęcznej wzdłuż Wieprza, Lublin 1981 oraz „Parki i ogrody dworskie w województwie lubelskim" cz. II. Od Kijan do Dęblina wzdłuż Wieprza, Lublin 1983. Obie, jak również publikacje „Rezydencja Czartoryskich w Puławach" wydana nakładem KAW, Lublin 1986 oraz „Parki wiejskie" wydana w Biblioteczce Organizatora Turystyki Wiejskiej LZS przez COIT, Warszawa 1986 przyczyniły się do wzrostu zaangażowania na rzecz ochrony parków wiejskich szerokiego kręgu działaczy PTTK a także wielu innych środowisk. Upowszechniana przez kolegę Mieczysława Kseniaka wiedza miała zawsze ścisły związek z krajoznawstwem. Obejmowała nie tylko problematykę ukochanej przez niego przyrody, ale również dzieje mieszkańców Lubelszczyzny i związanych z nią zasłużonych rodów.

Po przemianach ustrojowych roku 1989 kolega Mieczysław Kseniak utrzymywał związki z ruchem krajoznawczym i wspierał krajoznawców, zarówno w okresie kierowania Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska jak i Muzeum Wsi Lubelskiej. Po sprowadzeniu na teren muzeum szeregu nowych obiektów oraz zorganizowaniu ekspozycji m.in. w kościele z Matczyna i cerkwi z Tarnoszyna, zaangażował do oprowadzania obok pracowników muzeum także przewodników. Na terenie skansenu odbywały się ślubowania nowych przewodników i doroczne spotkania przewodników organizowane przez Koło Przewodników Miejskich i Terenowych PTTK irn. M. St. Pajdowskiego. W myślach M. Kseniaka trwała głęboko zakorzeniona wizja Miasteczka Prowincjonalnego Europy Środkowej, które zamierzał wznieść na terenie Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie. Z inicjatywy Oddziału Miejskiego PTTK w Lublinie w roku 1999 na terenie Muzeum Wsi Lubelskiej wyznakowany został „Szlak irn. Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego". Otworzony wówczas szlak pozostaje trwałym śladem zainicjowanych przez Zarząd Główny PTTK przygotowań do Kongresu Krajoznawstwa Polskiego „Gniezno 2000". Oddział Miejski PTTK w Lublinie uchwałą Nadzwyczajnego Zjazdu Oddziału przyjął w roku 2009 imię Aleksandra Janowskiego. W czasie Zjazdu podjęta została także uchwała o nadaniu koledze Mieczysławowi Kseniakowi Członkostwa Honorowego Oddziału. W głosowaniu wzięli udział przedstawiciele oddziałów PTTK województwa lubelskiego.

Opracowano: na podstawie materiałów źródłowych Oddziału Miejskiego PTTK   w Lublinie.