Janusz Zdebski
|
Kolega Janusz Zdebski urodził się 8 sierpnia 1944 roku w Krakowie. Do Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego wstąpił w 1960 roku.
Od początku związał się z górami i środowiskiem turystów górskich. Jak mówił po latach, jego zainteresowanie górami i - co dalej za tym idzie - jego późniejsza wszechstronna, społeczna działalność na polu turystyki sięgają korzeniami okresu dzieciństwa kiedy to zaczął bywać z rodzicami na wakacjach w Zakopanem. Na dobre rozsmakował się w turystyce górskiej podczas obozów harcerskich u orawskich podnóży Babiej Góry.
W czasie kolejnych etapów zdobywania i pogłębiania wiedzy na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (w 1967 roku ukończył filologię polską a w 1970 psychologię) uzyskał uprawnienia Przodownika Turystyki Górskiej i Znakarza Szlaków Turystycznych.
W 1970 roku został przewodnikiem tatrzańskim w Kole Przewodników Tatrzańskich im. Macieja Sieczki w Krakowie. W tym samym roku wstąpił do Krakowskiego Klubu Przodowników Turystyki Górskiej PTTK. Będąc członkiem Rady Klubu prowadził obozy szkoleniowe w górach Riła i Piryn w Bułgarii. Uczestniczył też w wyprawie alpinistycznej w Andy, odbył podróże do Nepalu, Afganistanu, Indii, Pakistanu, Iraku, Syrii, Jordanii, Tajlandii i Malezji a także wielu krajów europejskich.
W październiku 1972 roku, na Krajowej Naradzie Aktywu Górskiego wybrany został do Komisji Turystyki Górskiej Zarządu Głównego PTTK obejmując w niej funkcję sekretarza. We wrześniu 1974 roku został wybrany na wiceprzewodniczącego Komisji do spraw programowych. Funkcję tę pełnił do 1985 roku.
Różnorodne wątki poszukiwań krajoznawczych zbliżyły go do wybitnych postaci związanych z górami. Zdobywaną wiedzą i umiejętnościami wciąż dzielił się z innymi w czasie organizowanych szkoleń i na szlakach turystycznych. Prekursorski przewodnik biograficzny po Starym Cmentarzu w Zakopanem (1983 r., 1986 r.) ukazał odbiorcom w kraju i zagranicą (wydanie w języku polskim i francuskim) sylwetki znanych postaci związanych życiem i działalnością z górami i Zakopanem. Po ukończeniu studiów kolega Janusz Zdebski został nauczycielem akademickim. Przez wiele lat pracował w Akademii Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie, początkowo jako asystent, potem adiunkt, docent i-od 1990 roku-profesor nadzwyczajny. Trzykrotnie był rektorem tej uczelni (1993 - 1996, 1996 - 1999, 2005 - 2008). W środowiskach, w których prowadził i prowadzi nadal pracę naukową i społeczną niezmiennie darzony jest wielkim szacunkiem.
Na XIII Walnym Zjeździe PTTK obradującym w Poznaniu w 1993 roku wybrany został do Zarządu Głównego PTTK, który powierzył mu funkcję wiceprezesa Towarzystwa. Na obradującym w Lublinie w 1997 roku XIV Walnym Zjeździe PTTK ponownie wybrany został przez Delegatów do Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno -Krajoznawczego. Do tego gremium wybrany został wówczas także Prezes Oddziału Miejskiego PTTK w Lublinie a zarazem Przewodniczący Porozumienia Oddziałów PTTK Województwa Lubelskiego kolega Andrzej Wasilewski.
Obejmującego funkcję prezesa na kadencję 1997 - 2001 kolegę Janusza Zdebskiego czekało trudne zadanie - wprowadzenie polskiego ruchu turystyczno - krajoznawczego spod znaku PTTK w XXI wiek. Wkrótce po wyborze rozpoczął przygotowania do przypadającego w roku 2000 Jubileuszu 50 lecia połączenia PTT i PTK.
Włączyły się do nich m.in. inspirowane przez Prezesa ZG PTTK do podejmowania własnych inicjatyw: Oddział Miejski PTTK w Lublinie i oddziały PTTK województwa lubelskiego współtworzące Porozumienie Oddziałów PTTK Województwa Lubelskiego:
-- w roku 1999 miał miejsce w Lublinie Ogólnopolski Sejmik Krajoznawczy zatytułowany „Lubelszczyzna obszar przenikania i koegzystencji kultur", w którym uczestniczył m.in. Prezes Janusz Zdebski. W ramach sesji, w Muzeum Wsi Lubelskiej Janusz Zdebski dokonał uroczystego otwarcia wyznakowanego Szlaku im. Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.
Najważniejszym wydarzeniem obchodów 50 lecia połączenia PTT i PTK oraz powstania PTTK był V Kongres Krajoznawstwa Polskiego „Gniezno 2000"odbywający się pod hasłem „Krajoznawstwo źródłem tożsamości narodowej".~ preludium do Kongresu stal się zorganizowany w maju 2000 roku Ogólnopolski Zlot Oddziałów PTTK w Ogrodzieńcu, którego inicjatorem był kolega Andrzej Wasilewski. Zarząd Główny PTTK we współpracy z Oddziałem Miejskim PTTK w Lublinie koordynował przygotowania do zlotu i organizację jego przebiegu. Na zlot do Ogrodzieńca przybyli licznie Członkowie Honorowi PTTK i członkowie oddziałów PTTK ze wszystkich stron Polski.
Kolega Janusz Zdebski to osoba szczególna. Po raz kolejny wybrany do Zarządu Głównego PTTK w roku 2001 przyjął powierzoną rnu funkcję prezesa ZG PTTK i pełnił ją do roku 2005. W latach 1995 - 2004 był członkiem Rady Naukowej Tatrzańskiego Parku Narodowego. Od wielu lat jest członkiem wielu komitetów redakcyjnych a także rad programowo - naukowych, wśród których szczególne miejsce zajmują „Wierchy". Posiada znaczący dorobek na polu krajoznawstwa. Nie przywołamy tu licznych jego publikacji, artykułów i różnorodnych wypowiedzi, wśród których szczególne miejsce zajmują te niezwykle serdeczne, adresowane do członków Polskiego Towarzystwa Turystyczno -Krajoznawczego. Publikowano je na łamach wydawnictw Towarzystwa i wciąż warto do nich powracać.
Obradujący w Warszawie w 2009 roku XVII Walny Zjazd Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego nadał koledze Januszowi Zdebskiernu godność Członka Honorowego PTTK.
W roku 2010 w Olsztynie zorganizowany został VI Kongres Krajoznawstwa Polskiego przebiegający pod hasłem „Polska w Europejskiej Rodzinie. Przenikanie kultur, idei, wartości. Powinności krajoznawców". Funkcję Przewodniczącego Komitetu Naukowo -Programowego przygotowującego Kongres objął prof. dr hab. Janusz Zdebski.
W roku 2011 Delegaci na Nadzwyczajny Zjazd Oddziału Miejskiego PTTK im. Aleksandra Janowskiego w Lublinie - Bazowego Oddziału Porozumienia Oddziałów PTTK Województwa Lubelskiego obdarzyli kolegę profesora Janusza Zdebskiego godnością Członka Honorowego Oddziału.
15 października 2011 roku na Zamku Lubelskim miała miejsce zorganizowana przez Oddział Miejski PTTK im. Aleksandra Janowskiego w Lublinie we współpracy z Porozumieniem Oddziałów PTTK Województwa Lubelskiego sesja popularno - naukowa zatytułowana „Krajoznawstwo Polskie na Lubelszczyźnie Dawniej i Dziś". Zorganizowana została w 30 rocznicę obchodów siederndziesięciopięciolecia powstania Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (1981-2011) i nadania papieżowi Janowi Pawłowi II godności Członka Honorowego PTTK. Kolega Janusz Zdebski przyjął zaproszenie lubelskich organizatorów sesji sprawiając im tym wielką radość. Zaszczycił uczestników swoją obecnością, skierował do nich serdeczne słowa i odebrał symbole Honorowego Członkostwa Oddziału.
Opracowano na podstawie: Gościniec PTTK 1/2(29/3Oj/2009
i materiały Oddziału Miejskiego PTTK w Lublinie.
